Hoạt động
“Rừng thiêng” Tây Nguyên
- Có những cánh rừng nguyên sinh của đại ngàn Tây Nguyên vẫn xanh ngát dù nằm giữa bốn bề dân cư đông đúc. Đó được coi là những khu “rừng thiêng” không một ai dám “mạo phạm”.
“Nàng” H’Lăm thơ mộng
Đồi Cư H’Lăm (thị trấn Ea Pôk, huyện Cư M’Gar, tỉnh Đak Lak) chỉ cách TP. Buôn Ma Thuột khoảng 13 km, là một khu rừng đẹp, thơ mộng và xanh mát quanh năm. Vào khoảng giao mùa Đông Xuân, lá, hoa xen nhau khoe sắc tạo nên bức tranh thiên nhiên đầy màu sắc. Người dân ở thị trấn Ea Pôk gọi đồi Cư H’Lăm là “khu rừng thiêng”- nơi trú ngụ của thần linh.
Ông Y Luh Niê bên gốc cây Ana Kô trăm tuổi tại đồi Cư H’Lăm. Ảnh: H.S
Với diện tích khoảng 19 ha, đồi Cư H’Lăm có rất nhiều loại gỗ quý như: Sao đỏ, cà te, hương, gụ mật… cùng các loại động vật có giá trị. Nhiều cây gỗ đã có đến hàng trăm năm tuổi, có cây to 6-7 người ôm mới xuể. Dù nằm trong lòng thị trấn Ea Pôk và được bao quanh bởi Buôn Mắp, Buôn Bôk, Buôn Lang, Ea Súc… nhưng đồi Cư H’Lăm luôn được người dân canh giữ, không cho ai xâm phạm. Sự tồn tại của một cánh rừng già nguyên sinh giữa lòng khu dân cư đông đúc quả là một kỳ tích khi nạn phá rừng ở Tây Nguyên luôn là điều nhức nhối.
Ông Y Luh Niê- Trưởng ban Mặt trận Buôn Mắp tự hào: “Mấy chục năm nay, đồi Cư H’Lăm chưa bị chặt mất một cây, việc bảo vệ rừng đã trở thành truyền thống của người trong làng. Mình bảo vệ cây rừng chính là tự bảo vệ mình, rừng xanh tốt thì mọi người trong làng sẽ được che chở, được ấm no và mạnh khỏe. Ai phá rừng sẽ bị làng phạt, đuổi ra khỏi làng. Khu rừng chính là niềm tự hào của dân làng nơi đây, rừng được yên thì dân mới tránh được mọi hiểm họa”.
Người Mạ giữ rừng
Từ năm 2002, một số cánh rừng ở Đak Nia (thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đak Nông) bị tàn phá trầm trọng. Đến lúc này người Mạ cư trú ở đây mới cảm thấy lo sợ bị thần trừng phạt vì mình đang để mất rừng. Người Mạ quan niệm rằng: Cây chính là nhà, là nơi trú ngụ của thần linh nên khi “nhà” không còn nữa thì thần sẽ giận dữ và trút tai họa lên buôn làng. Từ đó, người dân các làng ở Đak Nia ra sức bảo vệ rừng như một hành động “chuộc lỗi”. Những người trước đây từng là “lâm tặc” một thời nay lại trở thành những người gác rừng tích cực nhất. Chính 2 làng N’Jriêng và Bon Srê Úh là nơi đi tiên phong cam kết từ bỏ việc phá rừng và nhận rừng để tự bảo vệ. Cái tên “làng lâm tặc” từ nhiều năm qua đã trở thành cộng đồng giữ rừng hiệu quả với trên 1.000 ha.
Rừng thiêng Đak Pa (xã Đak Nia, thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đak Nông) luôn được người dân bảo vệ. Ảnh: H.S
Già K’Biêng- làng Tinh Wel Đơm luôn dặn dò dân làng: “Rừng chính là nhà của thần, mình không phá nhà của thần thì không lo sợ thần bắt, không sợ thần trừng phạt. Mình đi vào rừng thì không sao chứ làm hại đến rừng thì sẽ không được yên. Từ nhiều đời nay, người dân trong làng sống hòa thuận với rừng nên việc giữ rừng đã trở thành truyền thống. Ngay cả đứa nhỏ mới biết lên rẫy lần đầu cũng phải biết đến rừng thiêng để tránh làm hại và bảo vệ”.
Không chỉ có người Ê Đê, người Mạ mà tất cả những dân tộc bản địa trên vùng đất Tây Nguyên đều quan niệm: Nơi nào có cây, có đất thì nơi đó sẽ có thần linh trú ngụ. Dân làng sẽ ra sức bảo vệ những “khu rừng thiêng” như bảo vệ chính sự sống của mình.
Hương Sơn
Theo Gia Lai online
Bài viết khác
Dịch vụ ngâm tắm thuốc nam của người Dao Đỏ thôn Sải Duần chính thức khai trương
Đánh giá kết quả rà soát rừng tự nhiên tại xã Sín Chéng, Si Ma Cai, Lào Cai
Cộng đồng tham gia xây dựng khung chỉ số giám sát
Hình ảnh đẹp của Dịch vụ Thuốc tắm người Dao đỏ được chắp cánh bay xa
Về Hố Mười một chiều tháng tư năm 2019
Sa nhân tím hoà cùng niềm vui Dịch vụ ngâm tắm thuốc nam người Dao Đỏ ở Sải Duần
Kon Tum: Kiến nghị giải quyết dứt điểm bồi thường dự án thủy điện Đăk Đrinh
Hiệu quả bước đầu mô hình tắm lá thuốc nam gắn với du lịch cộng đồng của người Dao đỏ tại thôn Sải Duần, xã Phìn Ngan, Bát Xát
Nâng cao quyền tiếp cận đất đai cho đồng bào dân tộc thiểu số: Đòn bẩy để phát triển bền vững
Hướng dẫn Rà soát rừng tự nhiên đưa vào quy hoạch 3 loại rừng theo quy định của Luật Lâm nghiệp 2017
Tỉnh Kon Tum tạo sinh kế cho người dân và cộng đồng bảo vệ rừng thông qua công tác giao đất giao rừng
Để giúp đồng bào giữ đất rừng tốt hơn
Những đánh giá của Cộng đồng, Chính quyền địa phương và Đối tác về CIRUM
Lễ cúng rừng Nào Lồng truyền thống của người H’Mông Si Ma Cai, Lào Cai
Vùng đồng bào dân tộc thiểu số: Cần có giải pháp căn cơ về đất ở, đất sản xuất