Từ một vài thập niên trở lại đây, nguồn tài nguyên đất và rừng ở nước ta đang ngày càng trở thành một vấn đề bức xúc trong đời sống cộng đồng, dẫn đến tiềm ẩn những nguy cơ xung đột khó lường tại nhiều địa phương khác nhau. Theo chiều hướng đó, những vấn đề này dần phát triển thành những thách thức trong đời sống xã hội ở Việt Nam, khiến cho Nhà nước và các tổ chức quốc tế bắt đầu có những quan tâm và đầu tư đáng kể để tăng cường quản lý và bảo vệ nguồn tài nguyên đất, rừng, vốn là nguồn sống của cộng đồng nói riêng cũng như toàn nhân loại nói chung. Tuy nhiên bất chấp những nỗ lực đầy thiện chí đó, nguồn tài nguyên thiêng liêng ấy vẫn đang trong tình trạng “nguy kịch” mà chưa có giải pháp khắc phục ở tầm chiến lược. Có thể nói bài toán về tình trạng suy thoái tài nguyên rừng và đất rừng ở nhiều nước trong khu vực nói chung, và đặc biệt ở Việt Nam nói riêng, thực sự đang cần có những lời giải thiết thực.
Ý tưởng về Mạng lưới Đất Rừng được khởi xướng và thảo luận từ năm 2012 với sự tham gia của một số các tổ chức NGOs, các chuyên gia, cố vấn là những người có tâm huyết và kinh nghiệm làm việc tại các vùng miền núi và từng tham gia thực hiện các chương trình, các dự án nghiên cứu và triển khai các mô hình về quản lý, sử dụng và bảo vệ đất, rừng dựa vào luật tục. Mạng lưới Đất Rừng được xây dựng dựa trên quá trình học hỏi, đúc rút kinh nghiệm và sự thúc đẩy từ Mạng lưới các cộng đồng Mêcong hướng tới thương mại sinh thái - MECO-ECOTRA, được phát triển từ Mạng lưới Nông dân Nòng cốt do Trung tâm Nghiên cứu Năng lực và Phát triển Phụ nữ các Dân tộc Việt Nam - TEW xây dựng từ năm 1995 và được tổ chức ICCO, Hà Lan tài trợ. Một trong những mục tiêu của Mạng lưới là sử dụng hiệu quả đội ngũ nông dân nòng cốt (NDNC) và các mô hình sử dụng và quản lý bền vững tài nguyên đất, rừng dựa vào tri thức truyền thống đã được xây dựng gần 20 năm qua.
Từ mục tiêu này, nhóm làm việc của mạng lưới đã thống nhất tổ chức Tọa đàm chính thức đầu tiên với mong muốn mời các nông dân nòng cốt, các điều phối viên, các chuyên gia, các chính quyền địa phương, các tổ chức phát triển đã từng làm việc và quan tâm đến vấn đề đất, rừng tham gia để cùng thảo luận về những vấn đề quan tâm chung, từ đó có thêm những sự đồng cảm, tiến tới ủng hộ và hợp tác sâu sắc hơn trong các hoạt động để cùng thúc đẩy những sáng kiến tích cực góp phần vào quá trình xây dựng Mạng lưới Đất Rừng và từ đó cùng hướng tới những giải pháp nhằm giải quyết những vấn đề khó khăn, thách thức liên quan đến nguồn tài nguyên đất và rừng mà các địa phương đang gặp phải.
Cuộc Tọa đàm sẽ là diễn đàn để các thành viên cùng chia sẻ về những vấn đề thách thức đối với tài nguyên đất, rừng Việt Nam, trong đó ưu tiên phân tích một số Điều của Luật Đất đai (sửa đổi) 2013 liên quan trực tiếp đến kế sinh nhai của các cộng đồng sống dựa vào đất, rừng. Trên cơ sở đó Tọa đàm sẽ tổng hợp lại những vấn đề trọng yếu mà các bên cùng quan tâm để thảo luận nhằm tìm ra những giải pháp chiến lược trong bối cảnh hiện nay.
Chương trình sẽ được tổ chức tại Vùng bảo tồn Sinh thái Nhân văn - HEPA, huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh trong thời gian từ ngày 19 đến 23/4/2013, do các thành viên mạng lưới Nông dân nòng cốt chủ trì và thực hiện việc điều hành (Chủ tọa: Ông Nguyễn Khắc Thứ, ông Trần Quốc Việt và chị Trương Thị Ba), sau đó sẽ tiến hành Thảo luận nhóm theo từng khu vực (từng tỉnh) nhằm phân tích sâu thực trạng của mỗi vùng.
Ngoài những nội dung trên, cuộc tọa đàm cũng sẽ tiến hành một số vấn đề về công tác tổ chức. Cụ thể là sẽ tiến hành bàn bạc xây dựng Cấu trúc Mạng lưới (Mạng lưới Đất Rừng), quy chế hoạt động, tiêu chí thành viên... và đặc biệt là việc xây dựng các bộ phận chuyên môn như Hội đồng Tư vấn; Nhóm thúc đẩy/điều phối của Mạng lưới... và thống nhất một số vấn đề trọng yếu sẽ được chuẩn bị để nghiên cứu và triển khai thực hiện trong giai đoạn 2013 -2014
Các đơn vị tổ chức: CIRUM/SPERI/CODE
